Útdráttur: Óskhyggja og sjálfsblekking duga skammt til að leiða þjóðina úr kófinu. Breyta þarf um stefnu strax ef komast á hjá brotlendingu í sumar..
Á hverjum degi deyja um tveir Íslendingar á hverja 100 þúsund. Í 3. fasa bóluefnaprófs Pfizer dóu aðeins 0,07 sjálfboðaliðar á dag á hverja 100 þúsund. Sjálfboðaliðarnir voru þannig 27-falt hraustari en almenningur. En Covid19 er ekki lífshættulegt hraustu fólki og enginn lést af þeim 4500 Íslendingum undir sextugt sem greinst hafa með Covid19. Flest dauðsföllin orsökuðust af smitum hjá viðkvæmum á sjúkrahúsum eða elliheimilum. Bóluefnarannsóknir voru ekki gerðar á þessum viðkvæmasta hópi.
Í áhættustjórnunaráætlun [1] Evrópsku Lyfjastofnunarinnar vegna bóluefnis Pfizers kom fram að eftir á að rannsaka áhrif bóluefnisins á óléttar konur og konur með barn á brjósti, sjúklinga með bælt ónæmiskerfi, sjálfsofnæmi, bólgusjúkdóma og hruma einstaklinga með langvarandi öndunarfærasjúkdóma, taugasjúkdóma, sykursýki eða hjartaóreglu. Eins útilokaði Pfizer vísvitandi alla með hættuleg ofnæmisviðbrögð frá 3. fasa prófununum. Það er ákveðin lenska að prófun lyfjarisa er hönnuð til að gefa þeim hagfelda niðurstöðu [2]. Hópnum sem þurfti mest að vernd frá covid að halda var því einfaldlega sleppt.
Virkniprófanir sýndu 95% vernd bóluefnisins: 8 smit hjá bólusettum og 162 smit hjá lyfleysuhópnum. Ekki er þó allt sem sýnist. Í skýrslu FDA um Pfizer prófanirnar [3] kom fram að upp komu 3410 grunuð Covid19 smit þar sem sjálfboðaliðar fengu covid einkenni en smit var ekki staðfest í PCR prófi. Þegar bara er skoðað tímabilið 7 dögum eftir bólusetningu þegar bóluefnið er farið að virka, kemur undarlegt leitni í ljós: Tíðni smita í lyfleysuhópnum er 29% meira en hjá bólusettum (1185 hjá bólusettum og 1529 í lyfleysuhópnum). Hvernig stendur á svo stóru fráviki? Er bóluefnið allra meina bót sem verndar gegn öðrum kvillum en Covid19?
Nei, líklega hafa sum af þessum smitum verið raunveruleg Covid19 smit, sem PCR prófið fann ekki. PCR prófin eru gölluð prófunaraðferð, því sá sem stýrir rannsókninni stýrir líka næmninni. Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin viðurkenndi þetta með að gefa út nýjar leiðbeiningar 4] þar sem krafist er að gefa þarf upp mögnunarstuðulinn sem stýrir næmninni. Ef hann er of lágur greinast aðeins alvarlegustu eða nýlegustu Covid19 tilfellin. Virknipróf sem líka mældu þessi mildari tilfelli sem einnig eru smitandi, gæfi líklega nokkuð lægri virkni (og minna söluvænni vöru).
Virknimælingar Pfizer stóðu aðeins yfir í einn til tvo mánuði, meðan mótefni sjálfboðaliðanna var í hæstu hæðum. Mótefnastyrkur í blóði fellur hins vegar hratt ef mótefnin eru ekki notuð og hraðast fellur styrkurinn hjá elsta hópnum. Í mælingum Moderna [5] kom t.d. í ljós að á þremur mánuðum hafði styrkur afvirkjandi (neutralizing) mótefnis hjá elsta hópnum fallið um 50-75%. Hópurinn sem þarf að vernda fær því stystu verndina.
Mynd1. Mælingar á moderna bóluefni sýndu að virkni þess lækkaði hratt hjá elsta hópnum.[5]
Stökkbreytingar vírussins auka enn á óvissuna. Uppsöfnuð Covid19 tilfelli hafa tvöfaldast síðustu tvo til þrjá mánuði og stökkbreytingarnar líka. Nýju afbrigðin eru ónæmari fyrir bóluefnum [5] og við útbreidda bólusetningu munu afbrigði sem bóluefnið virkar síst á dreifa sér áfram. Náttúran finnur sér alltaf leið.
Covid19 hefur sýnt sig að vera árstíðabundin. Bólusetning sem hefst í mars mun bara vernda yfir sumarmánuðina þegar þörfin er minnst. Næsta haust verður verndin horfin hjá þeim viðkvæmustu og ný vírusafbrigði komin sem bóluefnið virkar ekki á. Skaðsemi bóluefnisins er enn óþekkt og ekki þarf mikið til, til að bóluefnalækningin verði verri en sjúkdómurinn.
Aukin dánartíðni þar sem mest var bólusett
Eftir að fjórða fasa prófanir hófust með tilraunabólusetningu á almenningi hefur óvænt undarleg fylgni komið í ljós. Dauðsföll úr Covid19 jukust mest þar sem mest var bólusett: Í Ísrael (1. sæti) varð fjórföldun og í Bretlandi varð 2,5-földun. Hvað gerðist? Var bóluefnið að drepa fólk í stað þess að bjarga lífum?
Mynd 2. Andlát vegna Covid19 fjölgaði mest þar sem mest var bólusett. Upplýsingar teknar af ourworldindata.org og github.com.
Eina skýringu gæti verið að finna í fyrsta fasa prófunum Pfizer [7] sem sýndu 65% fækkun lymphocyte hvítra blóðkorna í sjálfboðaliðum rétt eftir bólusetningu. Enn fremur er vitað að það tekur þá viðkvæmustu fleiri vikur að byggja upp mótefni gegn Covid19 eftir fyrstu sprautu. Skert ónæmiskerfi gæti í millitíðinni reynst mörgum skeinuhætt.
Mynd 2. Fyrsta fasa prófanir Pfizer sýndu að bóluefnið hefur ónæmisbælandi áhrif og fækkar hvítum blóðkornum tímabundið. Tekið úr heimild [7]
Bóluefnaleiðin er fegruð af söluaðilum bóluefnisins. Söluræða er eðli allra hagsmunadrifinna viðskipta. Þessa söluræðu hafa stjórnmálamenn gleypt gagnrýnilaust og því er ágæti bólefnisins ofmetið og hættur vanmetnar. Fólk þarf að gera sér grein fyrir þessu og áhættunni sem það tekur, ella er útilokað að taka upplýsta ákvörðun um bólusetningu. Í seinni hluta þessarar greinar verður fjallað um andlát tengd bólusetningum á Íslandi, upplýsingagjöf yfirvalda gagnrýnd og bent á raunhæfa leiði út úr kófinu.
Bólusetningar á Íslandi
Á Íslandi létust margir á elliheimilum eftir fyrstu bólusetningu. Rannsókn Norðmanna á svipuðum andlátum fann möguleg tengsl [8] er fólk fékk í magann eða hita eftir sprautu. Íslenska rannsóknin var bara heimildagreining [9] án krufningar. Einnig skerðir trúverðugleika íslensku rannsóknarinnar að skipuleggjendur hennar báru ábyrgð á ákvörðuninni að bólusetja alla íbúa elliheimila Íslandi strax áður en nokkuð var vitað um hætturnar sem fylgdu.
Niðurstaðan var lítt sannfærandi:
Í fyrri sprautu voru sjö dauðsföll talin „eðlileg“, en í seinni sprautu urðu aðeins eitt til þrjú dauðsföll í sama hópi. Hvað gerðist? Varð hópurinn skyndilega heilsuhraustari? Ein skýring kann að vera að landlæknir breytti fyrirmælum [10] og ráðlagði gegn því að veikt fólk fengi seinni sprautuna. Ef veiku viðkvæmu fólki var gefið ónæmisbælandi bóluefni í fyrri sprautu, er erfitt að sjá hvernig slík gæti ekki verið lífshættulegt fyrir suma.
Í öðru dæmi sem greinahöfundur þekkir, fékk einstaklingur við stöðuga heilsu fyrir bólusetningu, í magann strax eftir sprautu og dó. Sömu einkenni og Norðmennirnir vöruðu við.
Við að veðja á bóluefnaleiðin, gengu yfirvöld í lið með bólefnasölum og enginn var eftir til að gæta hagsmuna almennings. Sem skaðabótaskyldur aðili máls eru yfirvöld líka orðinn gerandi ef til málareksturs kæmi. Afar óheppilegt er að gerandinn sé eini rannsóknaraðilinn. Slíkt er réttarbrot á fórnarlömbum bóluefnanna og aðför að réttarríkinu.
Margt er enn óljóst með bóluefnin og langur tími gæti liðið þar til raunveruleg hætta sem af þeim stafar kemur í ljós. Covidóþol (Vaccine Associated Enhanced Disease) og dulin langtímaáhrif eru dæmi um stórhættulegar aukaverkanir sem verða rannsakaðar a.m.k. fram til 2023.
Sjálfsblekkingunni verður að linna
Eftir ofríki um allan heim í skjóli gegndarlauss áróðurs, er nánast pólitískur ómöguleiki að viðurkenna loks nú að fórnirnar hafi verið til einskis og takast á við Covid19 eins fyrri tíma pestir eins og asíu flensan 1957-8 sem kláraðist að mestu á þrem mánuðum án þess að hafa áhrif á efnahagskerfi heimsins [11]. Aðeins galdralausn eins og bóluefni sem læknar allt getur gefið manngerðu hörmungunum tilgang. En bóluefnin voru aldrei prófuð á þeim sem átti að vernda, koma ekki í veg fyrir smit og gefa svo skammlífa vernd að þau duga vart yfir sumarið. Væntingarnar eru svo fjarri raunveruleikanum að blekkingar þarf til að brúa bilið.
Gamla fólkið sem dó fékk líkast til aldrei að vita að þau voru að taka þátt í tilraun og létu bólusetja sig til að fá að hitta barnabörnin. Fólki með slæmar aukaverkanirnar er ekki sagt að aukaverkanirnar sé ónæmiskerfið að ráðast á líkamann, heldur að verkirnir séu bara merki um að bóluefnið sé að virka. Aðeins ef allir nota (gagnslausar) grímur aðeins oftar, aðeins ef fólk hættir að hittast, aðeins ef landamærunum er lokað aðeins lengur og aðeins betur. Bjarni tekur bara nýtt lán og þetta reddast.
En ekkert reddast með blekkingum og krefja verður yfirvöld um heiðarlega upplýsta umræðu. Það sem af er ári hafa 10 látist eftir bólusetningu og 2 í bílslysi sem sóttvarnarreglur höfðu mögulega áhrif á. Þetta eru fleiri andlát en í allri fyrri bylgju Covid19 síðasta vor. Skaðinn er miklu hærri ef einnig væru talin með andlát vegna hjartasjúkdóma, krabbameins, eiturlyfjaneyslu og sjálfsmorða sem sóttvarnaraðgerðir hafa haft áhrif á. En þessi skaði er ekki metin. Það er ekki hægt að komast hjá slíkum afleiðingum með því að setja kíkinn á blinda augað og tíminn er að renna út. Í fjármálaáætlun ríkisins 2021-2025 [12] er gert ráð fyrir 900 þúsund ferðamönnum í ár sem er óraunhæft með lokuðum landamærum. Atvinnuleysið og neyðin munu því framlengjast um ár ef fólk fer ekki að vakna.
En hvað er til ráða?
Þeir sem fórna frelsi fyrir öryggi uppskera oftast hvorugt. Stjórnmálamenn stýra ekki náttúrunni en þeir geta svift okkur frelsinu. Loforð þeirra um að ábyrgjast heilsu okkar getur því bara leitt til meiri frelsisskerðinga og þjóðin sekkur dýpra inn í blindgötu sjálfsblekkinga. Blindgötu sem ekki verður snúið úr nema við viðurkennum að allt hafi verið til einskis. Eina leiðin til að fá aftur stjórn á eigin lífi og er að við tökum aftur ábyrgð á eigin heilsu. Án þess mun vegferðin aldrei enda. Opna verður landamærin strax og hætta öllum íþyngjandi (gagnslausum) sótttafaaðgerðum. Sú aðferðarfræði hefur alltaf virkað gegn fyrri faröldrum sögunnar og mun líka virka nú. Enn er hægt að bjarga sumrinu. Vænisýkinni verður að linna.
Heimildir: